دو مشکل بینایی به نام “تنبلی” چشم و “انحراف” چشم وجود دارد که معمولا هر دو در دوران کودکی (شیرخواری) اتفاق می افتد و بعضی اوقات با یکدیگر اشتباه می شوند. ما در این مقاله شرح خواهیم داد که تفاوت امبلیوپی و استرابیسم چیست و بهترین درمان برای هر گزینه کدام است. در این مطلب با اصلی ترین تفاوت تنبلی چشم با انحراف چشم آشنا خواهید شد.
مقایسه تنبلی چشم با انحراف چشم
اصطلاحات آمبلیوپی (یا تنبلی چشم) و استرابیسم اغلب اشتباه گرفته میشوند. گاهی اوقات به جای یکدیگر استفاده می شوند. همانطور می دانید تنبلی چشم که کم بینایی در یک یا هر دو چشم هستند که سبب می شود مغز به چشمی که بهتر می بیند متکی می شود و ان چشم را نادیده بگیرد که در نتیجه چشم ضعیف تر بسیار تنبل و به اصطلاح بیکار می شود. از سوی دیگری استرابیسم، برای ناهماهنگی چشم ها است که سبب می شود چشم ها به یک جهت نگاه و دقت نکنند.
تنبلی چشم اگرچه اختلال بینایی متفاوتی است، اما در بسیاری از موارد ممکن است پیامد استرابیسم باشد. این خاطر اتفاق می افتد که فرد مبتلا به استرابیسم ترجیح می دهد از آن چشم استفاده کند که خیلی آسان تر روی تصاویر متمرکز می کند. فقط با استفاده از آن چشم هم عادت می کند. در همین حین، چشم منحرفشده کار نمیکند و چیزی نمی بیند. پس تنبل شدن آن چشم وجود دارد.
آمبلیوپی
تنبلی چشم بینایی را تحت تأثیر قرار می دهد و اغلب هیچ علامتی ایجاد نمی کند. می تواند به خاطر استرابیسم باشد که سبب می شود مغز با مشاهده تصویرهای مختلف از چشم مختلف ترجیح می دهد و فقط از یک چشم استفاده کند.
کودکان بزرگتر اگر به تنبلی چشم دچارشوند ممکناست در خواندن، نوشتن و نقاشی مشکل داشته باشند.
برای درمان “تنبلی” چشم از قطره چشمی و برای پوشاندن چشم قویتر استفاده می شود تا مغز مجبور شود به چشم “تنبل” تکیه کند.
استرابیسم
چشم های ضربدری تراز چشم را تحت تأثیر قرار می دهد و اغلب از نظر بصری قابل توجه است. به این معنی است که در ظاهر چشم تغییر را ایجاد می کند.
می تواند با دو چشم، تاری دید همراه باشد. بسته به مورد با عینک، لنز، بوتاکس یا جراحی قابل درمان است.
تنبلی چشم چیست؟
تنبلی چشم یا آمبلیوپی یک مشکل نسبتا رایج است که معمولا در دوران کودکی شروع می شود. با این حال، در میان عموم مردم در مورد معنای تنبلی چشم و تفاوت آن با انحراف چشم سردرگمی هایی وجود دارد. به این دلیل در اینجا به متفاوت بودن تنبلی چشم با انحراف چشم می پردازیم.
آمبلیوپی وضعیتی است که در ان یکی از چشم کودک با نداشتن مسیر بینایی خیلی قوی به مغز است و در نتیجه بینایی آن بسیار ضعیف تر از چشم دیگر است. در این مواقع مغز تصمیم می گیرد که اطلاعات چشمی حاصل از ان چشم را هم نادیده بگیرد و صرفا به چشم خیلی قوی تر تکیه می کند.
این مطلب سبب می شود که چشم سمت راست یا چپ تحریک نشود یا به اندازه نیازخیلی سخت کار نکند و در نهایت خیلی تنبل می شود. کودک اغلب از این اتفاق بی خبر است و اگر علائم دیگری وجود نداشته باشد، والدین نیز ممکن است متوجه آن نشوند.
استرابیسم چیست؟
استرابیسم تغییری در راستای چشم ها است که باعث می شود چشم ها به طور همزمان به یک نقطه نگاه نکنند. همچین اختلالات بینایی ممکن است در سن ۶ ماهگی در کودکان(شیرخوار) اتفاق بیفتد که در این حالت به استرابیسم مادرزادی هم معروف است. استرابیسم همینطور ممکن است در سن های بالاتر هم به دلایل مختلف ظاهر شود.
انحراف چشم مشکلی است که در ان یکی از چشمان کودک(شیرخوار) در جهتی متفاوت است با چشم دیگر. در این صورت چشم به سمت داخل، خارج، بالا یا پایین می چرخد در حالی که چشم قوی تر مستقیم به جلو نگاه می کند. استرابیسم همینطور با نام چشم ضربدری هم شناخته می شود. با این حال، بسیاری از مردم به اشتباه از آن به عنوان تنبلی چشم یاد می کنند.
برای جلوگیری از تنبلی چشم و انحراف چشم، درمان هر چه سریعتر آنها بسیار مهم است. بنابراین در صورت تشخیص انحراف چشم، لازم است برای معاینه چشم توسط اپتومتریست به یک مرکز اپتومتری مراجعه کنید.
درمان تنبلی چشم
بهترین نتیجه در زمان درمان تنبلی چشم دوران کودکی(شیرخواری) است. بنابراین هر چه زودتر تشخیصدادهشود، نتایج بهتری خواهد داشت. در واقع بعد از ۸ سالگی میزان موفقیت درمان شروع به کاهش می کند. البته مواردی نیز وجود دارد که تا سن ۱۵ سالگی بهبودهایی حاصل شده است.
تنبلی چشم را نمی توان با جراحی درمان کرد، اما معمولاً با استفاده از عینک، چسب چشم یا دارو اصلاح می شود. پنهان کردن، یا همان پوشاندنِ چشم سالم کودک را مجبور میکند از چشم خیلی ضعیف تر برای درمان کم بینایی استفاده کند. همینطور میتوان از عینکی استفاده کرد که دید چشم مورد نظر را بسیارتار میکنند تا چشم خیلی ضعیف را مجبور به عملکرد خود چشم درمان کند. این پروسه می تواند هفته یا ماه ها طول بکشد.
درمان استرابیسم چشم
استرابیسم را می توان با جراحی درمان کرد، اگرچه در برخی موارد اولین درمان ممکن است استفاده از عینک باشد که گاهی با انسداد همراه است. اما اگر عینک کافی نباشد، می توان از دارو برای شل شدن عضلات استفاده کرد. در نهایت، اگر این روش درمانی هم کافی نباشد، ممکن است از درمان جراحی استفاده شود.
جراحی استرابیسم شامل تضعیف یا تقویت ماهیچههای چشم برای اصلاح همترازی چشم به منظور موازی کردن آن است. برخلاف آنچه تا همین اواخر تصور می شد، استرابیسم را می توان با موفقیت در هر سنی، حتی در بزرگسالان، جراحی کرد. اما با این وجود تنبلی چشم احتمالی که ممکن است در نتیجه استرابیسم باشد، اصلاح نخواهد شد و به درمان جداگانه ای نیاز دارد.
سخن پایانی
در این مطلب همانطور که گفتهشد با تفاوت تنبلی چشم با انحراف چشم به طور کامل آشنا شدید. دو اختلال بینایی به نام های تنبلی چشم و انحراف چشم وجود دارد که معمولاً هر دو در دوران کودکی رخ می دهند. اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند.
ما در این مقاله توضیح خواهیم داد که تفاوت آمبلیوپی (تنبلیچشم) و استرابیسم (انحراف چشم) چیست و مناسب ترین درمان برای هر مورد کدام است.